Afbeelding

KrantDessert 16-02-2017: Spits in kraamkamer van schaapherder Cees

Algemeen

Loom tillen de drie bordercollies de kop op als ik de deur van de tuinkas, die nu als schaapskooi dient, openschuif. Als ik dichterbij kom, staan ze vrolijk kwispelend vol verwachting op. Het is kommerkommertijd voor deze schapendrijvers want de schapen staan deze tijd van het jaar binnen. Het gras groeit niet en er zitten te weinig voedingsstoffen in. Werkeloos liggen de honden in het hok en een uitje is meer dan welkom. Maar als ze zien dat ik hen niet mee neem voor een gezellig uitstapje, leggen ze de kop al snel weer neer.

Door Ronald Hooijmeijer

350 lammetjes
In tegenstelling tot de honden is het voor schaapherder Cees van der Sman juist een drukke periode. Iedere dag moeten de vierhonderd Veluwse heideschapen worden verzorgd. Twee keer per dag voeren, water verversen en uitmesten. De kudde wordt door de geboorte van in totaal 350 lammeren, iedere dag groter. Tot nu toe zijn er 270 geboren.

Het is een vrolijk geblaat. Het jonge vee dartelt door en over elkaar, maakt zo af en toe rare sprongen om dan ineens naar de moeder te rennen om te drinken. Van enige organisatie is geen sprake en ik verbaas me er over dat de lammetjes hun eigen moeder nog vinden.

Cees is druk bezig met het verzorgen van zijn kudde, die nu al zeven jaar de begrazing van de dijken doet. Rustig beweegt hij zich, strooiend met hooi, tussen de schapen door. De lammeren dartelen vrolijk om hem heen. Voor hen is alles nieuw. De volwassen schapen staan uit de ruif te eten, kijken wat om zich heen of liggen al te herkauwen. Ze zijn gewend aan Cees en zijn alleen geïnteresseerd in het eten.

Nieuwe uitdaging
,,Het is een baan van 24 uur per dag", zegt Cees als we met een kop koffie bij zijn caravan zitten. ,,Er kan altijd wel iets gebeuren waardoor je naar de kudde moet. Dag of nacht maakt dan geen verschil. De schapen zijn nu veel in beweging, maar dat komt omdat ze net eten hebben gehad. Als ik 's avond om een uur of elf voor de laatste ronde van die dag in de kas kom, dan is het stil. De schapen liggen dan rustig te herkauwen. In principe hoeven de schapen niet geholpen te worden bij het lammeren. De ooien zijn dan vooral gebaat bij rust. Ingrijpen is alleen nodig bij een afwijkende ligging." Voor Cees is dit het laatste lammer seizoen. Na zeven jaar stopt hij met het hoeden van de schapen. Dave van Middelkoop heeft de kudde gekocht en gaat verder met het bedrijf. ,,Mijn passie voor schapen is ontstaan toen ik een bordercollie kocht," zegt Dave. ,,Deze honden zijn echte schapendrijvers. Ik ben toen in contact gekomen met Martin Noordhof en heb hem geholpen met zijn kudde. Over twee jaar ga ik met pensioen als brandweerman en dan maak ik van mijn hobby m'n beroep. Tot die tijd is het druk met een dubbele baan, maar deze kans laat ik niet voorbij gaan. Ik ben nu regelmatig bij Cees voor de overdracht." Vanaf 1 maart heeft Cees geen bemoeienis meer met de kudde. Voor hem wacht een nieuwe uitdaging als beheerder van De Kleine Duiker in Barendrecht.

Guido Weijers
En dan is het tijd voor de vraag die ik altijd al wilde stellen.
,,Hoe komen die gekleurde vlekken achterop de kont van de ooien als ze gedekt zijn?" Cees lacht en legt rustig uit dat de ram een leren tuig om krijgt met daaraan een blok wasco krijt. Daarmee laat hij een gekleurde afdruk achter op het schaap. Simpel maar effectief, want zo weet de schaapherder welk schaap gedekt is. Om de tien dagen wordt de kleur van het krijt veranderd. Zo weet de herder in welke periode het schaap gaat lammeren. De draagtijd van een ooi is twintig weken. "Kijk maar op YouTube naar het verhaal van Guido Weijers" krijg ik als tip mee. ,,Die legt op een leuke manier uit hoe het in zijn werk gaat." Als ik voor het afscheid nog een laatste keer langs de schapen loop valt me op dat een lammetje van slechts één dag oud blauw tape om zijn pootje heeft. ,,Het pootje stond bij de geboorte scheef. Lopen zou lastig worden. Proberen of het zo recht groeit" zegt Cees die daarmee zijn liefde voor de dieren toont. Met een beetje weemoed neem ik afscheid van de schaapherder en zijn kudde. Ik trek mijn kraag op als ik vanuit de warme stal naar buiten stap en de schuifdeur achter me dicht trek. Het gemekker verstomt en de koude wind slaat in mijn gezicht. Nog 5 weken, dan is het voorjaar en dartelen de schapen in de wei. Ik kan, net als de honden niet wachten.

Afbeelding
Afbeelding
Afbeelding
Afbeelding
Afbeelding

Advertenties uit de krant