Column Melvin: Ambitieus onderwijs

Afgelopen week concludeerde de onderwijsinspectie in haar jaarlijkse rapport dat de leerlingen op Nederlandse scholen steeds slechter gaan presenteren. Een zorgwekkende ontwikkeling, zo stelt het rapport, want Nederland verliest zo langzaam zijn 'internationale toppositie'. 

In het rapport staat onder andere dat de Nederlandse kinderen steeds slechter worden in eigenlijk alles. Taal, rekenen, lezen en natuurwetenschappen, overal gaan de scores naar beneden. Dat komt volgens de inspectie doordat de scholen steeds minder ambitieus zijn en de kinderen minder aandacht krijgen om zichzelf te ontwikkelen. Wat mij betreft een hele hoop onzin.

De cijfers laten inderdaad zien dat de prestaties minder worden. Maar je kan de schuld daarvan moeilijk bij de scholen neerleggen. Met onderbetaalde en overwerkte leraren en het groeide lerarentekort dat daarvan het gevolg is, is het niet raar dat de schoolprestaties achteruit gaan. Daar komt nog bij dat de maatschappij tegenwoordig van onze kinderen een soort 'übermensch' wil maken. Naast de basisvakken als Nederlands (taal), wiskunde (rekenen) en lezen moeten de kinderen van alles en nog wat weten.

Dat begint al op de basisschool. We vinden namelijk dat onze kinderen moeten kunnen zwemmen (zwemdiploma), veilig kunnen omgaan met het verkeer (fietsdiploma), leren omgaan met water (een watercertificaat), kunnen programmeren, veilig kunnen omgaan met het internet (digitaal rijbewijs), verstand hebben van de natuur (plantkunde), leren in wat voor omgeving ze wonen en opgroeien (heemkunde), weten waar ons eten vandaan komt (voedselkunde), kunnen knutselen (handvaardigheid), verstand hebben van voortplanting (seksuele voorlichting) en we willen ook dat ze al vroeg in aanraking komen met andere talen. Wat mij betreft is het een wonder dat niet de helft van de basisschoolkinderen thuis zit met een burn-out.

Op de middelbare scholen gaat het niet veel anders. De beweringen die de onderwijsinspectie maakt over de ambitie van de scholen en leerlingen is daarom ook simpelweg hypocriet. Wij als maatschappij kunnen niet onze leerlingen overladen met werk en vervolgens, als blijkt dat ze het niet aankunnen, zeggen dat ze niet ambitieus genoeg zijn. Het wordt daarom tijd dat we in het onderwijs keuzes gaan maken, want het gaat ons niet lukken om vijfjarige kinderen in het Frans de tafel van drie te laten opzeggen, terwijl ze bezig zijn met een werkstuk over de stralingskracht van de zon.