'Afval bestaat niet meer'

BARENDRECHT – Per 273 kilo afval dat in Barendrecht per persoon per jaar wordt ingeleverd als restafval, is slechts 73 kilo daadwerkelijk restafval. Bovendien heeft het rijk de belasting op de verbranding van restafval met 145 procent verhoogd en zal die belasting de komende twee jaar verder stijgen. Reden voor de gemeente om het afvalbeleid op de schop te nemen.

Wethouder Cees Schaap: ,,Barendrecht scoort slecht met afvalscheiding. We staan op de tiende plek van onderaf gezien. En we willen voorkomen dat we de afvalstoffenheffing voor inwonersflink moeten verhogen om meerkosten voor het restafval op te vangen.''

Wat is het plan? Bewoners in laagbouw krijgen een minicontainer voor papier en een voor GFT. Die worden door de gemeente geleegd. Tuinafval mag in de GFT-container. Wie grote hoeveelheden heeft, kan het door de gemeente apart laten ophalen. De ondergrondse containers voor glas en textiel blijven. PMD-afval (plastic, metaal en drankpakken) hoeft straks niet meer gescheiden te worden, maar kan bij het restafval.
Albert van Winden, directeur van BAR-Afvalbeheer: ,,Dat is even wennen voor mensen. Maar plastic moet nu al gewassen worden. Sorteren via nascheiding en dan wassen is kwalitatief nagenoeg even goed als apart inzamelen.'' 

Bewoners kunnen straks hun restafval in zakken van 60 liter in de ondergrondse container kwijt. Ze krijgen daarvoor een pasje en kunnen 104 keer per jaar een zak weggooien. Wie daar overheen gaat, betaalt 75 cent per zak. Wie onder die 104 blijft, krijgt per keer 75 cent terug.
Schaap: ,,Omdat ook het PMD-afval erbij moet, hebben we bewust voor 104 gekozen. Dat zijn twee zakken per week. En hebben we het landelijke gemiddelde tarief gehalveerd tot 75 cent.''
Hoe gaat dat bij hoogbouw? Schaap: ,,Dat wordt maatwerk per locatie. We gaan met bewoners in overleg hoe zij het graag willen hebben.''

Het maakt in Barendrecht heel wat los dat de gemeente stopt met Afval loont. Cees Schaap: ,,Laat het duidelijk zijn: Afval loont heeft fantastisch werk gedaan en daar zijn we heel dankbaar voor. Mensen deden enthousiast mee en Afval loont heeft veel bewustzijn gecreëerd. Maar de doelstellingen die we hebben worden niet gehaald. Het concept is ingehaald door de techniek en we moeten echt stappen gaan maken.''
Albert van Winden: ,,We moeten ook realistisch zijn. Je kunt nooit iedereen mee krijgen. We doen in Barendrecht steekproeven. Dan sorteren we met de hand het restafval uit willekeurige containers. Ter illustratie: Bij Afval loont wordt gemiddeld per jaar per inwoner 5,4 kilo PMD ingeleverd. Uit het restafval halen we nog 29 kilo PMD.''

,,Afval bestaat eigenlijk niet meer'', vertelt Schaap. ,,We spreken nu van grondstoffen, omdat heel veel hergebruikt kan worden.'' In elke 273 kilo restafval zit nu nog 200 kilo aan grondstoffen: 112 kilo GFT, 34 kilo papier, 12 kilo textiel, 13 kilo glas en 29 kilo plastic.''
Na een overgangsperiode van een jaar (in 2020) bekijkt de gemeente hoeveel restafval inwoners gezamenlijk hebben weggegooid en betaald. Als blijkt dat de inkomsten hoger zijn dan de kosten voor de afvalverwerking, dan wordt dit overschot in het volgende jaar als een soort winstuitkering terugbetaald. Vervolgens worden de tarieven van de daarop volgende jaren aangepast.

Het 'Beleidsplan afval en grondstoffen 2019 –2023' moet nog besproken worden in de commissie (19 maart) en worden goedgekeurd door de gemeenteraad (2 april). Barendrecht trekt gezamenlijk op met Ridderkerk en Albrandswaard.
Albert van Winden: ,,De tijdlijnen lopen nagenoeg synchroon. We hebben het beleid van de drie gemeentes naast elkaar gezet en er waren meer overeenkomsten dan verschillen. Dat geldt zelfs voor het afval dat in de drie gemeentes wordt weggegooid.'' ,,We willen het zoveel mogelijk hetzelfde gaan doen'', vertelt Cees Schaap. ,,Maar de gemeentes kunnen modulair afwijken.'' De bedoeling is dat het nieuwe afvalbeleid op 1 januari 2020 op volle kracht draait.

Van Winden: ,,Het eigenlijke probleem is dat we aan de achterkant werken. Het zou veel beter zijn als producenten alleen nog materialen zouden maken en gebruiken die gerecycled kunnen worden. De macht ligt dus bij de consument.''
Als de gemeenteraad het plan goedkeurt, gaat de gemeente verder in gesprek met Afval loont, om te kijken of zij nog iets kunnen doen in Barendrecht. ,,Er moet aan de Londen toch iets gaan gebeuren. Daar zal een nieuw recycle-centrum komen.''