Aardgasloze toekomst voor Barendrecht: 'maatwerk, want elke wijk is uniek'

BARENDRECHT - Koken en verwarmen op aardgas; voor veel mensen is dat heel vanzelfsprekend. Maar dat gaat veranderen. In het nationaal Klimaatakkoord is vastgelegd dat Nederland in 2050 van het aardgas af moet zijn. Hoe dat moet gebeuren is aan de gemeentes. Ook in Barendrecht wordt daarom gewerkt aan een plan voor een aardgasloze toekomst. Daarbij gaan elektriciteit en een warmtenet een belangrijke rol spelen. Zo blijkt uit de Warmtevisie waarvan de resultaten deze week aan de raadscommissie worden gepresenteerd.

Wethouder Tanja de Jonge (GroenLinks) merkt dat steeds meer mensen zich ervan bewust zijn dat er iets gaat veranderen. “We zagen dat op de laatste bewonersavond. Daar zaten honderd mensen in de zaal en was er een flinke hoeveelheid vragen.”
Voor 2030 moet in 20 procent van Barendrecht (20.000 gebouwen) gestart zijn met het aardgasvrij maken van deze wijken. Anders is het niet mogelijk om in 2050 helemaal van het gasnet af te gaan. De afgelopen maanden is onderzocht in welke delen van de gemeente begonnen kan worden. Daarbij staat voorop dat de oplossing betaalbaar, uitvoerbaar en betrouwbaar moet zijn.

Warmtenet
In de wijken Noord, Paddewei en Centrum wordt ingezet op een regionaal of nabij warmtenet. Daarbij wordt aangesloten op het warmtenet dat al in Rotterdam ligt. De warmte is afkomstig van de industrie. “Er ligt ten noorden van Barendrecht een netwerk. De leiding ligt onder het havenspoor-fietspad en loopt naar het Maasstad Ziekenhuis, waar een knooppunt is”, vertelt De Jonge. Omdat er in de Barendrechtse straten al allerlei andere leidingen liggen, is het doortrekken van het warmtenet lastig. De Jonge: “Het is best wel een puzzel om het aan te leggen. Dat moeten we niet onderschatten.”
In Noord, Paddewei en Centrum bezitten Patromonium en Woonzorg veel woningen. Zij zijn betrokken geweest bij de gesprekken over de Warmtevisie.

De gemeente heeft een video gemaakt over de komst van het warmtenet. (tekst vervolgt na de video)

Elektrisch
In Vrijenburg wordt gekozen voor een campagne om mensen ervan te overtuigen over te gaan voor een elektrische oplossing voor hun woningen. De woningen zijn na 2005 gebouwd en goed geïsoleerd. Hier zijn de woningen particulier bezit. “De mensen moeten het hier zelf gaan doen. Wij gaan met hen kijken wat er nodig is om het mogelijk te maken”, legt de wethouder uit. “We hebben geen middelen om mensen te verplichten om mee te doen. De wet regelt dat iedereen nog steeds recht heeft op een aardgasaansluiting. We hebben dus de taak om mensen enthousiast te maken om tot actie over te gaan.” De bewoners wordt aangeraden om bij de vervanging van verwarmingsketels, keukens en andere apparatuur te kiezen voor een elektrische oplossing.

Wethouder De Jonge vertelt dat er momenteel gekeken wordt naar het recht van levering van aardgas. De huidige Warmtewet zal hierop worden herzien, is de verwachting. Als het recht straks vervalt, moet een wijk dus al zijn overgestapt op een alternatieve energiebron. Ze hoopt dat de rijksoverheid ook met subsidies en leningen komt om eigenaren bij te staan.
Voor de verder toekomst wordt ook aardwarmte betrokken bij de oplossingen. Een kansrijke optie, verzekert de wethouder. “Er is water van 120 graden onder ons.”

Maatwerk
De nu aangewezen wijken gaan als eerste van het aardgas af. De wethouder benadrukt dat ze geen ‘proefkonijn’ zijn. “Daarvoor zijn er landelijk proeven geweest met aardgasvrije wijken. Daar hebben we ontzettend veel van geleerd. Maar het blijft maatwerk, want elke wijk is uniek.”
In het buitenland, zoals in Duitsland, wordt het gebruik van aardgas juist gestimuleerd. De Jonge: "Voor Duitsland is het een tussenfase op weg naar duurzame energie. Daar wordt nu nog bruinkool gebruikt. Wij hebben het geluk gehad dat we gas uit Groningen konden gebruiken.”
De Warmtevisie wordt voorgelegd aan de gemeenteraad. Eind september is er een bewonersavond. De gemeente trekt een jaar uit om met de bewoners van de wijken in gesprek te gaan. Per wijk komt een klankbordgroep met bewoners en wordt een plan gemaakt. De wethouder wil in 2022 met een voorstel komen dat de steun heeft van de bewoners.
De Warmtevisie wordt elke vijf jaar aangepast aan de hand van de nieuwste kennis en ervaringen.