Melvin: ondemocratische democratie

Over iets meer dan een maand zijn de Amerikaanse presidentsverkiezingen. Miljoenen Amerikanen zullen dan weer stemmen over wie de machtigste man van de wereld wordt. Alhoewel de Verenigde Staten van Amerika altijd roepen dat ze het meest democratische land ter wereld zijn, valt er toch een hoop aan te merken over de politieke processen in het land. 

Dat bleek ook afgelopen week na het overleiden van de rechter Ruth Bader Ginsburg. Zij was een van de progressieve leden van het Hooggerechtshof van de Verenigde Staten. De leden van dit hof worden benoemd voor het leven. Na de dood of het vrijwillige pensioen van een rechter aan dit hof kan de president een nieuwe kandidaat voordragen. Vervolgens moet deze kandidaat door de senaat goedgekeurd worden.

Dit laat al meteen zien hoe politiek het rechtssysteem van Amerika is. Een president kan de belangrijkste rechters van het land aanstellen, iets wat niet geheel overeenkomst met de scheiding der machten zoals dat in andere democratieën zoals Nederland voorkomt. Vaak worden de rechters ook voorgedragen op basis van de eigen politieke voorkeuren van een president. Trump heeft al eerder twee conservatieve rechters aangesteld, die vaak hetzelfde over wetsvoorstellen denken als hij. Daar komt binnenkort dus een derde bij. 

Naast dat de integriteit van de rechtelijke macht in Amerika aangetast is, verlopen de verkiezingen in de Verenigde Staten ook niet geheel op een wijze die wij gewend zijn. Tijdens de presidentsverkiezingen gaat het er bijvoorbeeld niet om wie de meeste stemmen wint, maar wie de meeste kiesmannen achter zich krijgt. In 2016 kreeg Hillary Clinton bijvoorbeeld drie miljoen stemmen meer dan Trump, maar kreeg Trump de meeste kiesmannen aan zijn kant. Elke staat in Amerika is een aantal kiesmannen waard. De presidentskandidaat die in een staat een meerderheid aan stemmen behaald krijg automatisch alle kiesmannen van die staat. Zo eindigde Trump dus als president. 

De machtigste man ter wereld en beschermer van de liberale wereldorde kan dus aan de macht komen zonder een meerderheid van de kiezers achter zich te hebben. Dat hoeft niet perse slecht te zijn, al het is het toch wel een beetje raar voor het meest democratische land ter wereld.