Schrijver John Brosens: ‘De jeugd leest anders dan 20 jaar geleden’

19 januari 2023, 12:00 Algemeen

BARENDRECHT – In het kader van de serie over jongeren en lezen spraken we met John Brosens. Hij is voormalig docent Engels en weet leesbevordering te gebruiken om jongeren te stimuleren om meer te lezen. 

JONGEREN EN LEZEN
door Alondra Mauricio 

“Toen ik nog klein was dacht ik: ‘Ik wil een schrijver worden’. Mijn moeder zei, ‘Daar kun je niet van leven’. Dus toch maar een opleiding tot leraar gedaan, maar het bleef kriebelen”, herinnert hij zich.

Jongeren 

Waarom schrijft John voor jongeren? “Dat was het publiek wat ik kende en ik had in de klas de gelegenheid om af en toe een hoofdstukje uit te delen en feedback te vragen. Als je voor de jeugd schrijft, moet je ook echt weten wat er bij hun leefwereld past. Als je daarbuiten treedt, lezen ze een hoofdstukje en klappen ze het boek dicht”, heeft hij gemerkt. 

Het eerste boek van John sloeg niet zo aan bij het publiek. “Wel jammer, het was eigenlijk wat we nu ‘Young Adult Science Fiction’ noemen. Maar dat bestond toen nog niet in Nederland”, zegt John. 

John heeft de afgelopen tijd eerdere boeken van hem herschreven. Waarom? “Er is meer verandering in mijn schrijfstijl gekomen, het is nog compacter geworden. En de jeugd van nu leest anders dan twintig jaar geleden. Ik focus nu veel minder op fysieke boeken. Ik ga daarnaast ook meteen voor een e-book en een luisterboek-versie. De jongeren weten de sites daarvan zelf te vinden”, merkt John. “Ik moet zeggen dat ik me daar zelf niks bij kan voorstellen. Ik ben zelf van het ouderwetse papieren werk.” 

Engelstalig

Merkt John een groei aan interesse in Engelstalige boeken bij de Nederlandse jeugd?
“O ja, in het voortgezet onderwijs is er een neiging om meer Engels te gebruiken. Dus de jeugd is gewend dat Engels heel belangrijk is”, merkt John. “Het is voor Nederlandse auteurs bijna niet te doen om de Engelstalige markt binnen te komen. Thomas Olde Heuvelt heeft het ontzettend goed gedaan, want hij heeft veel succes in de VS”, merkt John op.

Boek-tok

Steeds meer jongeren gebruiken ‘Boek-tok’ op TikTok bij het kiezen van boeken. Ook John Brosens merkt dat. Hij zit daarom sinds kort ook op TikTok. “Jongeren zitten op TikTok, dus het zou dom zijn om daar geen gebruik van te maken als je je boeken wilt promoten. Het schijnt ook zo te zijn dat boeken met een mooie kaft beter verkopen. Het moet de doelgroep aanspreken, anders verkoopt het boek gewoon niet.”

“Bij kinderen zijn het bijna altijd de ouders die beslissen welke boek gekocht wordt. Bij jongeren niet, daar worden de ouders juist buiten de beslissing gehouden”, merkt John. “Mijn overtuiging is dat de Nederlandse lezer volgt wat er in de Top 10 lijstjes staat. Er zijn maar heel weinig Nederlandse lezers die zelf op ontdekkingstocht gaan.” 

Stimuleren 

Veel jongeren stoppen met lezen. Waar denkt John dat het mis gaat? 

“Zo lang ze op basisschool zitten, lezen ze wat ze leuk vinden. Maar als ze daarna in het voortgezet onderwijs komen, dan is het uit met de pret. Als ze dan toch moeten lezen, focussen ze gewoon op dunne boekjes of een uittreksel en zeggen dat je het boek gelezen hebt. Dan lees je wel het verhaal, maar de diepere lagen die er misschien in zitten, die mis je dan gewoon. Het echte enthousiasme, de motivatie om zelf te lezen, die is daar helemaal in elkaar gezakt. Dat komt volgens mij omdat het vak Nederlands vol zit met allerlei verplichte en opgelegde zaken”, vindt John.

John Brosens vindt dat de uitgevers van jeugdboeken meer moeten doen aan leesbevordering. Maar hij heeft de indruk dat ze daar niet in willen investeren. “Dus ik wijs niet met een beschuldigende vinger naar docenten Nederlands, die doen hun best, maar de jeugdboek uitgeverijen zouden zelf veel meer kunnen doen.”